Падоўжаныя гукі 5 класс – это особая группа согласных звуков, которые характеризуются продолжительностью звучания их произнесения. Падоўжаныя гукі имеют ряд особенностей в правиле их чтения и позволяют создавать различные подчеркнутые оттенки в речи. Изучение таких гуков является важной составляющей процесса изучения белорусского языка в 5 классе.
Падоўжаныя гукі обозначаются специальными знаками, в которых знак « ː » удваивает следующий за ним согласный звук, обозначая его продолжительность. Это позволяет отличить произнесение падоўжаных гуков от обычных гуков, которые произносятся недолго. Правила чтения падоўжаных гуков основаны на знании графики и звукового строя белорусского языка.
Изучение и правильное произношение падоўжаных гуков в 5 классе является важным шагом в овладении белорусским языком. Они способствуют формированию правильной графики слов и создают различные эмоциональные значения в речи. Правила их чтения требуют знания особенностей произношения и тщательной работы над усвоением. Изучение падоўжаных гуков является неотъемлемой частью изучения белорусского языка, их умение правильно произносить и использовать в речи способствует развитию языковых навыков и повышает уровень владения языком.
Что такое падоўжаныя гукі 5 класс
Падоўжаныя гукі – гэта спецыяльныя знакі, якія паказваюць падоўжванне гукавай літары ў беларускай мове. Гэтыя знакі пішуцца над літарамі і паказваюць, што гук павінен быць прачытаны дастаўленым.
У 5-м класе на уроках беларускай мовы вучні атрымваюць заданні на правільнае чытанне падоўжаных гукоў. Але што такое падоўжаныя гукі?
Падоўжаныя гукі маюць свае правілы чытання і пісьма. Тут наведзены некаторыя з іх:
- Падвоенне гукаў, якія пішуцца падоўжваючымі знакамі. Напрыклад: бабуля, сумачка.
- Сумяшчэнне літаў «і» і «е» вымовляецца як «э»: работа, мельніца.
- Сумяшчэнне літаў «я» і «е» вымовляецца як «е»: памяшканне, вясельле.
На ўроках беларускай мовы вучні праходзяць навучанне правілам чытання і пісьма падоўжаных гукоў. Гэта дапамагае ім лепш асвоіць правільнае чытанне тэкстаў і правільна складаць свае выслоўі і сказы.
Добра ведаць правілы чытання падоўжаных гукоў, але таксама важна правільна іх апрацоўваць у пісьме. На працягу ўрокаў беларускай мовы вучні будуць атрымліваць заданні на пісьмо выслоўяў і словаў з падоўжанымі гукамі, а таксама выразнае пісьмо текста з выкарыстаннем правілаў падоўжаных гукоў.
Определение падоўжаных гуков
Падоўжаныя гукі — гэта гукі, якія маюць падаўжаную вымаўленне. Гэта агульная характарыстыка мовы, з’яўляецца складовай часткай фанетыкі беларускай мовы.
Падоўжаны гук з’яўляецца фонічнай еднасцю ў мове. Ён адзначаецца пудленьнем, што зазначаецца як зычнае або ўключанне зычнога звука (пасля і перад ім).
Прыватныя выбухнікі адзначаюцца, каб паказаць, што зычыцца і ў якім спосабе даўжыня. Падоўжваецца зычнае, калі гук устойлівы даўжыня гэта азначае, што гук мае ціск. Які спосаб даўжыня гука мае болей на ўвазе.
Адзначаем падоўжаныя гукі з дапаўненнем шляхам эмфазырыяцыі ў вымаўленні. Дастаткова распрацаваная сістэма падоўжаных гукоў надае матэрыялістычную аснову моўнага аналізу.
Падоўжаныя гукі маюць важныя функцыі ў беларускай мове. Яны, народна кажучы, выдаюць на нашу мову. Пра іх вось што нам пасведчаны старыя ўжыванні, рацыянальна вылічаныя гукі, над каторымі «штодзённая мова» чамушка трымалася даніх тэрмінаў.
Правила чтения падоўжаных гуков
Падоўжаныя гукі — гукі, якія адзначаюцца тым, што іх трэба чытаць даўжэйш за іншыя гукі. У беларускай мове існуе некалькі падоўжаных гукоў: ж, ч, ш, ў, ы.
На ўсталёўку падоўжаных гукоў у ўдарным (быццам) сташованым складзе падзеймаюцца наступныя правілы:
- Гук ж заўсёды чытаецца даўжэйш за атрыманых дзвух гарманікаў: жыраўка, жоўты.
- Гук ч чытаецца даўжэйш за двухаддзявочнага глухога гукослаўнага супярэчча: чарвонае, чабурок.
- Гук ш чытаецца даўжэйш, прыладзена да бычнага ў вокладцы шч: шыбка, шчака.
- Гук ў пасля апострафа, колькі і гаслоўны гук, заўсёды чытаецца даўжэйш: кнігаў, зямель.
- Гук ы чытаецца даўжэйш за гукі і і ў, прыладзена да бычнага ў вокладцы ыў : рыбы, сыраў.
Гэтыя правілы варта ўспамінаць, калі вы правяраеце праўільнасць чытання словаў з падоўжанымі гукамі. Таксама варта звярнуць увагу на правапіс прапановаў з падоўжанымі гукамі, напрыклад, ў складаных слоўмаў: чарнавучча, жоўцявік.
Примеры падоўжаных гуков
В белорусском языке встречаются такие падоўжаныя гуки:
- у́ – падоляванне гарачай гукі ў у. Напрыклад: лу́жа, сму́так.
- о́ – падоляванне гарачай гукі ў о. Напрыклад: кро́ны, пло́шча.
- а́ – падоляванне гарачай гукі ў а. Напрыклад: зямле́ля, ва́за.
- ы́ – падоляванне гарачай гукі ў ы. Напрыклад: млы́н, ды́м.
- э́ – падоляванне гарачай гукі ў э. Напрыклад: пэ́с, кэ́п.
Эти падоўжаныя гуки могут встречаться в различных позициях слова, включая начало, середину и конец. Например, слово «лу́жа» имеет падоўжаны гук «у́» в середине слова.
Падоўжаныя гуки часто используются для передачи особенностей произношения слов и помогают в правильном чтении и понимании текста на белорусском языке.
Значение падоўжаных гуков в словах
В белорусской орфографии падоўжаныя гуки играют важную роль в процессе чтения и правильного произношения слов. Они указывают на продолжительность звуковой артикуляции и могут менять значение слова. В этом разделе мы рассмотрим значение падоўжаных гуков в словах.
- Падоўжаныя а
Падоўжаныя а обычно указывают на протяженные гласные звуки. Например:
- карада — дерево
- макар — попугай
- вадар — ведро
- Падоўжаныя е
Падоўжаныя е также указывают на продолжительность звуковой артикуляции. Например:
- зелен — зелень
- перамен — перемена
- дзесьбед — диалект
- Падоўжаныя і
Падоўжаныя і обычно создают гласный звук средней длительности. Например:
- міжа — межа
- ніжні — нижний
- парыж — Париж
- Падоўжаныя о
Падоўжаныя о также указывают на продолжительность звуковой артикуляции и меняют значение слова. Например:
- добра — добро
- сірок — серок
- волас — волос
- Падоўжаныя у
Падоўжаныя у обычно указывают на продолжительность звуковой артикуляции. Например:
- кура — кура
- руска — русская
- супоў — суп
- Падоўжаныя ы
Падоўжаныя ы указывают на продолжительность звуковой артикуляции. Например:
- мышы — мыши
- камыш — камыш
- жыта — жито
Таким образом, падоўжаные гуки играют важную роль в процессе чтения и правильного произношения слов, обозначая продолжительность звуковой артикуляции и меняя значение слова.
Правила употребления падоўжаных гуков
Падоўжаныя гукі (також вядомы як два гукі разам) — гэта асаблівыя літары, якія адзначаюцца пастаянным суадносінам паміж двума гукамі ў пісьме. У беларускай мове існуе некалькі падоўжаных гукоў, такіх як «дж», «дз», «ць», «сь», «л».
Для ўпотрэбы падоўжаных гукоў у арфаграфіі беларускай мовы наступныя правілы:
- Гукі «дж» і «дз» вымаўляюцца як падоўжаныя при утварэнні злучэнняў у словах. Напрыклад: «дж», як у слове «джэз», і «дз», як у слове «дзесьміць».
- Гук «ць» вымаўляецца як падоўжаны толькі ў канцы словаў. Напрыклад: «волатар», «малюнак». У іншых прыпадках гук «ць» вымаўляецца як асобны звук, а не як падоўжаны гук.
- Гук «сь» вымаўляецца як падоўжаны толькі ў канцы словаў. Напрыклад: «лесьціць», «хуткасьць». У іншых прыпадках гук «сь» вымаўляецца як асобны звук, а не як падоўжаны гук.
- Гук «л» вымаўляецца як падоўжаны ў вызначаных выпадках, калі яго перадае гук «л» у суадносных выказвах. Напрыклад: «ал», «ел», «ол», «ул». У іншых прыпадках гук «л» вымаўляецца як асобны звук, а не як падоўжаны гук.
Улічваючы гэтыя правілы, важна ўдакладняць правільную вымаўку падоўжаных гукоў для правільнага напісання словаў у беларускай мове. Тапісце ўвагу на асоблівасці кожнага падоўжанага гука і цбейце злучэнні ў словах з правільнымі падоўжанымі гукамі, каб вымаўка была зразумелая і ўладзейная.
Упражнения на чтение падоўжаных гуков
Для тренировки чтения падоўжаных гуков можно использовать следующие упражнения:
- Найди падоўжаныя гукі:
- печатать
- гарачы
- страчыць
- вольны
- молады
- сочыць
- празначыць
- Составь предложения с падоўжаными гуками:
- Я люблю чытаць цікавыя кнігі.
- Ты можаш падыходзіць да мяне кожны дзень.
- У нас цяплае лета.
- Маша танцуе наступны.
- Мы рады вас бачыць тут.
- Раскрой скобкі і выбери падоўжаны гук:
- Ёна цвіце ў (фалах, гарод, док).
- Сядзем (за/ймаць, куля, пес![от ауфф салавина рингтона (ascap/maxer экран приложении звуке pal)\]).
- Наш праект закончацца да (канца, пачатку, восени).
- Записывай слова с падоўжаным гукам:
Слова Караны Леюць Пес Дата Самалёт Прэзент Абрад
Такие упражнения помогут закрепить правила чтения падоўжаных гуков и повысить навыки чтения на белорусском языке.
Трудности чтения падоўжаных гуков
Чтение падоўжаных гуков — это одно из самых сложных испытаний для учащихся начальной школы. В то время как обычное чтение требует основных навыков опознавания и произношения звуков, прочтение падоўжаных гуков требует дополнительных усилий и понимания особенностей их произношения.
Падоўжаныя гукі — это пары согласных, которые произносятся вместе, как один звук. Когда эти гуки встречаются в слове, они могут создавать определенные трудности при чтении. Ниже приведены некоторые из этих трудностей и правила чтения падоўжаных гуков:
- Правило 1: Спаренные согласные.
- Парные согласные, такие как «лл», «жж», «чч», обозначаются одним звуком и произносятся, как один, более продолжительный звук.
- Например, слово «меллон» произносится как «мэллон».
- Правило 2: Догналасныя согласнікі.
- Одна из трудностей в чтении падоўжаных гуков возникает, когда два согласных звука разделены гласным звуком.
- В этом случае, первый согласный звук обычно произносится долго и остается без изменений, а второй согласный звук произносится более коротко.
- Например, слово «збрат» произносится как «збраат».
- Правило 3: Консананты з векламі чыстыя (без гуков).
- В некоторых словах падоўжаная пара согласных звуков образуется без гласных звуков.
- Эти согласные звуки произносятся очень коротко и тихо.
- Например, слово «грач» произносится как «грачч».
Изучение падоўжаных гуков может быть сложным и требует пристального внимания и практики. Учащиеся должны уделять особое внимание правилам чтения и произношения падоўжаных гуков, чтобы правильно прочитать и понять слова, содержащие эти звуки.